مـیـمـونـه ، دخـتـر حـارث بـن حـزن هـلالى بـود. وى قـبـل از ازدواج بـا رسـول اللّه همسر (مسعود بن عمر وثقفى) بود که طلاقش داد. پس از او به همسرى (ابو رهم بن عبدالعزى) درآمد و در خانه وى بود تا ابو رهم وفات کرد. در (عمره القضا) به ازدواج رسـول خـدا درآمـد. زنـى صـالح و فـاضـل بـود و در سال ۵۱ به هنگام بازگشت از سفر حج درگذشت و ابن عباس بر او نماز خواند.(۱۹۸)
ایـن بـانـو از جـمـله زنـانى بود، که پس از وفات پیامبر (ص) در راه راست ، پابر جا ماند، و نـسـبـت به اهل بیت ، امام على (ع) علاقه مند و پایبند بود. (یزید بن الاصمّ) روایت مى کند که سفیر بن شجره عامرى به مدینه آمد و اذن خواست که خدمت میمونه برسد.
پس از ورود، میمونه از او پرسید:
ـ اى مرد! از کجا مى آیى ؟
ـ از کوفه .
ـ از کدام قبیله اى ؟
ـ از بنى عامر.
ـ چه چیز تو را به مدینه آورد؟
ـ چـون بـیـن مـردم اخـتـلاف افـتـاده بود؛ ترسیدم که فتنه ، مرا در برگیرد از این رو از کوفه خارج شدم .
ـ آیا با امام على (ع) بیعت کرده اى ؟
ـ آرى .
ـ پـس بـرگـرد، و از صـف او خـارج مـشـو، کـه بـه خدا قسم نه گمراه شده است ، و نه کسى را گمراه مى کند.
ـ اى مادر! آیا حدیثى از پیامبر (ص) در مورد على (ع) براى من نمى گویى ؟
ـ از پیامبر(ص) شنیدم که فرمود: (على (ع) نشانه حق و پرچمدار هدایت است . على (ع) شمشیر آخته الهى بر کافران و منافقان است . هر کس که او را دوست بدارد، مرا دوست داشته ، و هر کس کـه او را خـشـمـگـیـن کند، مرا خشمگین کرده است . و هر کس ، من یا على را به خشم آورد، خداوند را ملاقات خواهد کرد در حالى که هیچ دلیلى بر این کارش ندارد.(۱۹۹))
روزى پیامبر فرمود:(کـسـى کـه با على (ع) دشمنى کند، و ولایت او را ترک کند، و دشمن او را دوست بدارد، از آتش جـهـنـّم وهـلکـات آن نـجات نمى یابد. میمونه (بعد از شنیدن این سخن) گفت : با این وجود، من از اصـحـاب شـمـا کـسـى کـه عـلى (ع) را دوسـت داشـتـه بـاشـد، جـز قـلیـلى نمى یابم . حضرت رسول (ص) پرسید: آن قلیل از مؤ منان زیادند، تو کدامین را مى شناسى ؟ گفت : اباذر، مقداد و سلمان را مى شناسم ، و شما مى دانید که من خودم على (ع) را چون محبوب شما و خیرخواه شماست ، دوسـت دارم . پـیامبر (ص) فرمود: راست گفتى . بدرستى که خداوند، قلب تو را به ایمان ، امتحان کرده است .(۲۰۰))
علاّمه مامقانى بعد از نقل حدیث فوق ، گوید:(این جمله پیامبر دلیل بر مورد اعتماد بودن میمونه است ؛ چون کسى که خدا قلب او را به ایمان ، امتحان کرده باشد، جز ثقه عادل نیست .)
۱۹۲ـ طبقات سعد، ج ۸، ص ۵۲، با دخل و تصرف .
۱۹۳ـ تنقیح المقال ، ج ۳، فصل النسا، با دخل و تصرف .
۱۹۴ـ طبقات ابن سعد، ج ۸، ص ۹۶، با دخل و تصرف . مطابق احکام اسلام اگر مردى مرتد شود، رابطه همسرى او با زنش قطع مى شود و آن زن باید عدّه وفات نگه دارد.
۱۹۵ـ طـبـقـات ابـن سـعـد، ج ۸، ص ۹۷ ـ ۹۸، بـا دخل و تصرف .
۱۹۶ـ تنقیح المقال ، ج ۳، فصل النسا، ص ۷۱٫
۱۹۷ـ تنقیح المقال ، ج ۳، فصل النسا، ص ۷۱٫
۱۹۸ـ الاعلام ، زرکلى ، ج ۸، ص ۳۰۱٫ نقش عایشه در تاریخ اسلام ، مترجم ، ج ۱، ص ۶۲٫ تنقیح المقال ، ج ۳، فصل النساء، ص ۸۳٫
۱۹۹ـ بحارالانوار، ج ۲۲، ص ۱۹۷٫
۲۰۰ـ تنقیح المقال ، ج ۳، فصل النسا، ص ۸۳٫
بزرگ زنان صدر اسلام// احمد حیدری