اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُغَیِّرُ النِّعَمَ
« خدایا براى من بیامرز گناهانى که نعمتها را تغییر مى دهد » .
گناهانى که باعث تغییر نعمت هاست
گناهانى که سبب تغییر نعمت ها مى شود و به جاى آنها بلاها و مصائب و مشکلات و سختى ها و عذاب ها و عقوبت ها قرار مى گیرد به فرموده ى حضرت سجاد (علیه السلام) پنج گناه است :
۱ ـ ستم به مردم .
۲ ـ از دست دادن روحیه ى عادت در خیر .
۳ ـ کناره گرفتن از نیکوکارى .
۴ ـ کفران نعمت .
۵ ـ ترک سپاسگذارى و شکر .
ستم به مردم
گناه ستم به مردم گناهى بس زشت و معصیتى سنگین و کارى شیطانى است .
ستم ، گرچه به اندازه ى دانه ى ارزن باشد قبیح است و بدون تردید این اندازه ستم هم در قیامت به حساب انسان گذاشته خواهد شد .
( . . . وَإِن کَانَ مِثْقالَ حَبَّه مِن خَرْدَل أَتَیْنا بِها وَکَفَى بِنا حَاسِبینَ ) .
« و اگر عمل شما هم وزن دانه اى از خردل باشد آن را به عرصه گاه قیامت براى سنجیدن مى آوریم و بس است که ما حسابگر باشیم » .
از دست دادن روحیه ى عادت در خیر
روحیات و عاداتى که در تمام برنامه هاى خیر و مثبت به توفیق حضرت حق در انسان پیدا مى شود و به سبب آن درهاى رحمت الهى به روى انسان باز مى گردد ، از نعمت هاى بسیار باارزشى است که انسان باید با تمام وجود از آنها نگاهدارى کند و مواظب و مراقب باشد که خنّاسان و شیاطین و غارتگران ارزش ها از دست انسان نگیرند .
عادت داشتن به تحصیل معرفت ، روحیه ى فروتنى و تواضع ، حالت بردبارى و حوصله ، عادت به خدمت به بندگان حق و هر نوع عادت و روحیه اى از این قبیل ، خطراتى در برابر دارد که انسان باید همواره براى حفظ آنها ، از خطرات بیدار و بینا باشد . انسان اگر در برابر عادت هاى مثبت ، سستى ورزد و در برابر ضعیف شدن این عادتها بى تفاوتى به خرج دهد تا جایى که به زوال و نابودى آنها منتهى شود ، گناه و معصیت کرده و باید به انتظار تغییر نعمت هاى الهى در زندگیش باشد .
کناره گرفتن از نیکوکارى
نیکى و نیکوکارى و خوبى و احسان به مردم از نشانه هاى ایمان و انسانیت است . نیکوکاران بنا بر آیات قرآن مجید مورد محبت حضرت حقند :
( . . . وَاللّهُ یُحِبُّ الْمحُسِنینَ ) .نیکوکاران نباید در هر شرایطى از نیکى و احسان به مردم دست بردارند . احسان و نیکى به مردم در حقیقت عبادت خداست و بهره و پاداشش عظیم و سبب خوشنودى خداى مهربان است .
بدون تردید کناره گرفتن از نیکوکارى ، گناهى بزرگ و در نهایت دور ماندن از فیوضات خاصّه ى پروردگار و عارى شدن از اخلاق حسنه و زمینه ى محرومیت از رحمت خدا و پاداش هاى بى حساب است .
کفران نعمت
کفران و ناسپاسى نعمت ، گناهى است که به گفته ى قرآن مجید عذاب شدیدى به دنبال دارد :
( . . . وَلَئِن کَفَرتُم إِنَّ عَذابِى لَشَدیدٌ ) .
زشت ترین صورت کفران نعمت ، هزینه کردن نعمت در گناه و معصیت و شهوات حرام و خواسته هاى نابجاى دیگران است .
ترک سپاسگذارى و شکر
شکر و سپاسگذارى نسبت به حضرت حق که انواع نعمت هاى مادى و معنوى را براى رشد جسمى و روحى در اختیار انسان قرار داده ، واجب و لازم ، و ترک آن خلاف انصاف و مروّت و دور از شأن آدمیت و انسانیت است .
حقیقت شکر ، شناخت نعمت دهنده و نعمت ، به ویژه مصرف کردن نعمت در امورى است که صاحب نعمت دستور داده است .
شکر نعمت قلب ، آراسته کردن آن به ایمان به خدا و یقین به قیامت و اعتقاد به انبیا و امامان و قرآن کریم و فرشتگان است .
شکر نعمت چشم ، تماشاى جهان طبیعت براى پى بردن به عظمت و قدرت حق و بکارگیرى آن در مسیر تحصیل علم و قرائت قرآن و حفظ آن از محرمّات الهى است .
شکر نعمت گوش ، استماع حق ، شنیدن حقایق ، و نگهدارى و حفظش از شنیدن باطل و غنا و غیبت و تهمت و برنامه هاى شیطانى است .
شکر نعمت زبان ، گفتار نیک ، خیرخواهى نسبت به مردم ، پاسخ به سئوالات مثبت ، راهنمایى گمراه ، قرائت قرآن ، اداى نماز و نگاهداریش از غیبت و دروغ و تهمت و شایعه ى بى اساس و باطل گویى و مسخره کردن مردم و تحقیر بندگان خداست .
شکر نعمت شکم ، به اندازه خوردن ، حلال خوردن و دورى از انباشته شدن حرام در آن است .
شکر نعمت شهوت ، مصرفش در طریق ازدواج شرعى و دور نگاهداشتن آن از امور حرام است .
شکر نعمت قدم ، پاى گذاشتن در مساجد ، شرکت در مجلس علم ، رفتن به دیدن اقوام و برادران دینى و قدم برداشتن براى حلّ مشکل مردم است .
شکر نعمت مال ، هزینه کردن براى زن و فرزند ، پرداخت به اقوام مستمند ، خرج کردن در امور خیر ، اداى زکات ، پرداخت خمس و انفاق و صدقه است که ترک هر یک از این امور که شعاعى از شکر و سپاسگذارى است گناه و معصیت و سبب تغییر نعمت به بلا و عذاب و مشکلات و مصائب است .
شرح دعـای کمـیل//حسین انصاریان