باروسی ، ابوالحسن سُلْم بن حسن ، از صوفیه خراسان در قرن سوم . نسبت او به باروس است که قریه ای در نزدیکی دروازه نیشابور بوده است . به نقلِ سمعانی در الانساب از تاریخ الصوفیه ، تألیف ابوعبدالرحمن سُلَمی ، باروسی از «قدمای مشایخ نیشابور» و استاد حمدون قَصّار * و شخصی مُجاب الدّعوه بوده است (ذیل «باروسی »).
باروسی با حمدون قصّار و محفوظ نیشابوری و محمدبن کَرّام (متوفی ۲۵۵) معاصر بوده ، لذا در قرن سوم هجری می زیسته و در نیمه اول این قرن مریدان واصحابی داشته است . تاریخ الصوفیه سلمی در دست نیست و در طبقات الصوفیه او نیز عنوان مستقلی به باروسی اختصاص داده نشده ، فقط در شرح حال حمدون قصّار (متوفی ۲۷۱) و محفوظ بن محمود نیشابوری (متوفی ۳۰۳ یا ۳۰۴) این دو تن ، از اصحاب باروسی خوانده شده اند (ص ۱۲۳، ۲۷۳).
به گفته سلمی (ص ۱۲۳)، حمدون قصّار «شیخ ملامتیه در نیشابور» بوده و مذهب ملامتی از او انتشار یافته است . شاید این گرایش متأثر از استاد او باروسی بوده است . سمعانی در الانساب از ملاقات باروسی با محمد کرّام و گفت و شنود آنان یاد کرده است (ذیل «باروسی »).
یاقوت (ذیل «باروس ») مختصری درباره باروسی از تاریخ الصوفیه سلمی نقل می کند؛ ولی از آنجا که مطالب یاقوت درباره بسیاری از امکنه و اشخاص منسوب بدانها غالباً از سمعانی است ، مطالب باروسی نیز ظاهراً باید از الانساب باشد و نه مستقیماً از تاریخ الصوفیه سلمی .
منابع :
(۱) محمدبن حسین سلمی ، طبقات الصوفیّه ، چاپ نورالدین سدیبه ، قاهره ۱۴۰۶/۱۹۸۶؛
(۲) عبدالکریم بن محمد سمعانی ، الانساب ، ج ۲، حیدرآباد دکن ۱۳۸۳/۱۹۶۳؛
یاقوت حموی ، معجم البلدان ، بیروت ۱۳۹۹/۱۹۷۹٫
دانشنامه جهان اسلام جلد ۱