« على اصغر حکمت»، سیاستمدار، شاعر، نویسنده و مترجم معاصر ایرانى در ۲۳ رمضان ۱۳۱۰ در شیراز متولد شد.
على اصغر حکمت پس از گذراندن تحصیلات ابتدایى و متوسطه در شیراز براى ادامه تحصیل به تهران آمد و در کنار آموختن علوم جدید در مدرسه آمریکایى، به آموختن علوم اسلامى نظیر فقه و اصول در مدارس اسلامى پرداخت. معروف است که آیت الله میرزا طاهر تنکابنى نیز از اساتید وى بوده است. حکمت همچنین از مشاهیر فرهنگ و ادب فارسى بود که آثار بسیار گرانبهایى به خصوص در زمینه هاى ادبى، تاریخى و فرهنگى از خود برجاى گذاشته است. در عرصه سیاست نیز از حکمت به عنوان یکى از مؤسسین حزب رادیکال یاد شده است.
حکمت در سال ۱۲۹۷ ش، وارد خدمات فرهنگى شد و با نشر مقالات تحقیقى و تدریس زبان انگلیسى در مدارس متوسطه، کسب شهرت نمود و وارد فعالیتهاى سیاسى شد و با کمک عدهاى از دوستان و همفکران خود به رهبرى على اکبر داور، حزب رادیکال را بنیانگذارى کردند. حکمت تا سال ۱۳۰۹ در وزارت معارف خدمت مى کرد. در این سال به تشکیلات جدید داور در دادگسترى وارد شد و پس از چندى براى مطالعه در امور قضایى و ثبتى به اروپا اعزام شد. وى در اروپا وارد دانشکده حقوق و ادبیات شد و در هر دو رشته مدرک لیسانس گرفت. مأموریت دیگر حکمت در اروپا مطالعه در امر آموزش و پرورش و دانشگاه بود.
او در شهریور ۱۳۱۲ به تهران احضار شد و در کابینه ذکاء الملک فروغى، ابتدا کفیل و بعد وزیر معارف و رئیس دانشگاه شد. در کابینه جم نیز وزیر فرهنگ بود. دوران پنج ساله وزارت فرهنگى على اصغر حکمت را باید دوران تحول فرهنگى در این وزارتخانه نام نهاد.
خدمات
- تأسیس دانشگاه تهران،
- تأسیس دانشسراهاى مقدماتى در سراسر کشور،
- برگزارى جشن هزاره فردوسى،
- تأسیس فرهنگستان ایران،
- ایجاد پیشآهنگى و تغییر برنامه هاى مدارس به اصول آموزشى کشورهاى خارج،
- ایجاد تحول در زبان و ادبیات پارسى،
- توجه به آثار باستانى و تشکیل موزه ایران باستان،
- تربیت کادر آموزشى و انتشار نشریات و توجه به امر ورزش در مدارس،
توسعه و تکمیل مدارس ابتدایى و متوسطه از جمله کارهاى او بود.
حکمت پس از معافیت از وزارت فرهنگ در اسفند ۱۳۱۷ در ترمیم کابینه محمود جم به وزارت کشور منصوب شد. در کابینه دکتر متین دفترى نیز همان سمت را عهده دار بود. در خرداد ۱۳۱۹ بار دیگر از خدمت معاف شد و به کار تحقیق و مطالعه پرداخت.
وى در ترمیم کابینه فروغى در ۳۰ شهریور ۱۳۲۰ وزیر بازرگانى و پیشه و هنر شد. در ترمیم دیگر کابینه فروغى، وزارت بهدارى را بر عهده گرفت. در کابینه سهیلى نیز همچنان وزیر بهدارى بود.
او در شهریور ۱۳۵۹ در تهران درگذشت.
تألیفات
- 1. شرح احوال جامى؛
- 2. مترجم تذکره مجالس النفایس؛
- 3. مترجم تاریخ جامع ادیان: نوشته جان بى ناس؛
- 4. امثال قرآن مجید؛
- 5. رساله در باب امیر على شیر نوائى؛
- 6. پارسى نغز( مجموعه اى از برگزیدههاى پارسىگویان)؛
- 7. تصحیح کشف الاسرار میبدى؛
- 8. ره آورد حکمت: نوشته ها و خاطرات شخصى على اصغر حکمت؛
- 9. ترجمه پنج حکایت از شکسپیر؛
- 10. از سعدى تا جامى؛
- 11. ترجمه جلد سوم تاریخ ادبیات ادوارد براون؛
- 12. امین و مأمون( ترجمه از سلسله روایات اسلامى جرجى زیدان)؛
- 13. ترجمه رستاخیز: تألیف تولستوى دانشمند روسى؛
- 14. ترجمه راه زندگانى: تألیف نیکولا حداد مصرى.
