اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تُنْزِلُ النِّقَمَ
« خدایا ! براى من بیامرز گناهانى که انتقام ها و عقوبت ها را نازل مى کند » .
گناهانى که سبب نزول عقوبتهاست
در روایت بسیار مهم حضرت سجاد (علیه السلام) ، در روایتى باارزش و قابل توجه به نُه گناه که سبب نزول عقوبتهاست اشاره فرموده :
۱ ـ بغى .
۲ ـ تعدى و تجاوز به حقوق مردم .
۳ ـ مسخره کردن بندگان خدا .
۴ ـ شکستن عهد و پیمان .
۵ ـ معصیت و بدکارى آشکار .
۶ ـ شیوع دروغ .
۷ ـ داورى و قضاوت بر خلاف احکام خدا .
۸ ـ خوددارى از پرداخت زکات .
۹ ـ کم گذاشتن پیمانه و کیل .
بغى
کلمه ى « بغى » در لغت به معناى سپیچى از حق ، تجاوز از حدود الهى ، تعدّى به مردم ، فساد ، معصیت ، آلودگى و زنا آمده و در آیات قرآن و روایات در تمام این معانى به کار گرفته شده است :
( إِنَّ قَارونَ کانَ مِن قَوْمِ موسَى فَبَغَى عَلَیْهِمْ . . . ) .
« به راستى قارون از قوم موسى بود ، که بر آنان ظلم و ستم روا داشت » .
( وَلَوْ بَسَطَ اللّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِى الأَرْضِ . . . ).
« و اگر خدا رزق و روزى را بر بندگانش وسیع و فراوان کند ، در زمین به فساد و بیدادگرى برمى خیزند » .
( یا أُخْتَ هارُونَ ما کَانَ أَبُوکِ امْرَأَ سَوْء وَمَا کانَتْ أُمُّکِ بَغِیّاً ) .
« اى خواهر هارون ! پدرت انسان ناصالح و بدى نبود و مادرت دامنى پاک از زنا و بدکارى داشت » .
رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود :
إِنَّ أَسْرَعَ الْخَیرِ ثَوَاباً البِرُّ وَإِنَّ أَسْرَعَ الشَرِّ عِقَاباً البَغىُ .
« به راستى سریع ترین خوبى از جهت پاداش ، نیکى و بخشش و خوبى به مردم است و سریع ترین بدى از نظر مکافات ، تعدّى و ظلم و ستم به دیگران است » .
امام صادق (علیه السلام) فرمود :
سِتَّهٌ لاَ تَکونُ فِى المُؤْمِنِ : العُسْرُ وَالنَّکَدُ وَاللَّجَاجَهُ وَالکِذْبُ وَ الحَسَدُ وَالبَغْىُ.
« در مؤمن شش خصلت وجود ندارد : عجز و درماندگى ، خسیسى و کم خیرى ، لجاجت و سرسختى ، دروغ ، حسد ، تعدّى و تجاوز به مردم » .
تعدى و تجاوز به حقوق مردم
خداوند مهربان براى مردم نسبت به یکدیگر حقوقى قرار داده که اداى آن حقوق لازم است و تجاوز و تعدى به حقوق مردم گناه و معصیت و گاهى سبب کیفر و عقوبت است .
حق پدر و مادر بر فرزند ، حق فرزند بر پدر و مادر ، حق اقوام و خویشان به یکدیگر ، حق همسایه به همسایه ، حق مردم بر حکومت ، حق حکومت بر مردم ، حق شوهر بر زن ، حق زن بر شوهر ، حق زیردستان بر صاحبان نعمت و ثروت ، حق فقیر بر غنى و دیگر حقوقى که در قرآن مجید و روایات
بیان شده است .
زیباترین و کامل ترین رساله اى که بیانگر حقوق است رساله ى حقوق حضرت زین العابدین (علیه السلام) است ; انسان با مراجعه به آن رساله به شناخت کامل و جامعى نسبت به حقوق موفق مى شود و خود را پس از شناخت مسئول اجراى آن حقوق احساس مى کند .
تعدى و تجاوز به هر یک از آن حقوق ، گناهى مسلم و معصیتى یقینى است . و در صورت جبران نکردن ، مکافات و عقوبت آن حتمى و قطعى است .
سخره کردن بندگان خدا
مسخره کردن مردم چه نسبت به قیافه و شکل ، یا به خاطر فقر و تهى دستى ، و یا به علّت دین دارى و ایمان ، و یا به سبب شغل و کار ، و یا به خاطر هر موقعیت و وضعى ، گناهى بزرگ و معصیت و خطایى است که عقوبت و مکافات دنیایى و آخرتى به دنبال دارد .
مسخره کردن مردم در حقیقت توهین به شخصیت ایشان و تحقیر و خوارشمردن آنهاست .
قرآن مجید از مسخره کنندگان به عنوان منافق ، ستمکار و مفسد یاد مى کند و آنان را مستحق عذاب دردناک مى داند .
( وَإِذا لَقُواْ الَّذِینَ آمَنوا قَالوا آمَنّا وَإِذا خَلَوا إِلَى شَیَاطِینِهِمْ قَالوا إِنّا مَعَکُم إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِءُونَ ).
« اینان هنگامى که با اهل ایمان دیدار کنند مى گویند ایمان آوردیم و چون با شیاطینشان « که سردمداران کفر و شرکند » خلوت کنند مى گویند با شماییم و هدف ما از برخورد با مؤمنان مسخره کردن آنان است » .
رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود : خداى تبارک و تعالى فرموده :
مَن أَهَانَ لِى وَلِیّاً فَقَد أَرْصَدَ لِمُحَارَبَتِى .
« هرکه به دوستى از من اهانت کند ، یقیناً به جنگ با من کمین کرده !! »
امام صادق (علیه السلام) فرمود :
هنگامى که قیامت شود ، یک منادى ندا کند : روگردانان از دوستان من کجایند ؟ پس گروهى که صورتشان گوشت ندارد برخیزند . در آن وقت گفته شود : اینان کسانى هستند که اهل ایمان را آزردند و با آنان به دشمنى برخاستند و نسبت به آنها عناد ورزیدند و آنان را با درشتى و سرسختى در دینشان سرزنش کردند . سپس فرمان رسد که آنها را به دوزخ برند .
رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود : خداى عز و جل فرموده :
قَد نَابَذَنِى مَن أَذَلَّ عَبدِى المُؤْمِنَ .
« کسى که بنده ى مؤمن مرا خوار کند ، آشکارا به جنگ با من برخاسته !! »
آرى ، به ریشخند گرفتن مردم و مسخره کردن آنان ، در حقیقت توهین کردن به آنان و آزار دادن روحى و کوچک شمردن آنهاست .
قرآن مجید به شدت مردان و زنان را از این که به مسخره کردن یکدیگر اقدام کنند نهى مى کند و مسخره کنندگانى که از این کار زشت خود توبه نمى کنند ستمکار مى داند.
شکستن عهد و پیمان
عهد و پیمان و وفاى به آن ، دو حقیقت اخلاقى و انسانى است که در قرآن مجید و روایات اهل بیت (علیهم السلام) مورد توجه قرار گرفته و شکستن آن ، گناه و معصیت شمرده شده است .
در زمینه ى عهد و پیمان و وفاى به آن ، تفاوتى نمى کند که عهد و پیمان با خدا یا با پیامبر یا با امام یا با مردم بسته شود ، وفاى به هر عهد و پیمان مثبتى که در طریق عبادت ، یا خدمت به مردم ، یا کسب و تجارت ، یا امور صحیح دیگر بسته مى شود ، واجب شرعى و اخلاقى است و شکستنش گاهى حرام و موجب کیفر الهى است .
( وَأَوْفُوا بِعَهْدِ اللّهِ إِذا عَاهَدتُمْ . . . ) .
« به عهد خدا هنگامى که عهد بستید وفا کنید » .
( الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللّهِ مِن بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَیَقْطَعونَ مَا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیُفْسِدُونَ فِى الأَرْضِ أُولئِکَ هُمُ الخاسِرونَ ).
« آنان که عهد خدا را پس از محکم کردنش مى شکنند و آنچه را خدا دستور به پیوندش داده قطع مى کنند و در زمین به فساد برمى خیزند ، فقط آنان زیان کارند » .
( . . . وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ کَانَ مَسْئُولا ) .
« به عهدى « که با خدا و با یکدیگر مى بندید » وفا کنید ، به راستى عهد مورد بازخواست و بازپرسى است » .
( یا أَیُّهَا الَّذِینَ ءامَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ . . . ) .
« اى کسانى که ایمان آوردید ، به قراردادها و عهد و پیمانها وفا کنید » .
رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود :
ثَلثٌ مَن کُنَّ فِیهِ کَانَ مُنَافِقاً وَإِن صَامَ وَصَلَّى وَزَعَمَ أَنَّهُ مُسْلِمٌ : مَنْ إِذَا ائْتُمِنَ خَانَ ، وَإِذَا حَدَّثَ کَذِبَ ، وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ(۳) .
« سه خصلت است در هرکه باشد منافق است ، گرچه نماز بخواند و روزه بگیرد و خود را مسلمان بداند : چون او را امین دانند خیانت ورزد ، و هنگامى که به سخن برخیزد دروغ گوید ، و هرگاه وعده دهد وعده اش را وفا نکند » .
امام صادق (علیه السلام) فرمود :
مَن عَامَلَ النَّاسَ وَلَمْ یَظْلِمْهُم ، وَحَدَّثَهُم فَلَمْ یَکْذِبْهُمْ ، وَوَعَدَهُمْ فَلَمْ یَخْلِفْهُمْ ، فَهُوَ مِمَّن کَمُلَتْ مُرُوءَتُهُ وَحُرِّمَتْ غَیْبَتُهُ وَظَهَرَ عَدْلُهُ وَوَجَبَتْ أُخُوَّتُهُ.
« کسى که در رفتارش با مردم ستم نورزد و در سخن گفتن با آنان دروغ نگوید و در وعده به آنان تخلف نکند ، از کسانى است که مروّتش کامل و غیبتش حرام و عدالتش آشکار و باید او را برادر دینى دانست » .
معصیت و بدکارى آشکار
قرآن مجید مردم را از نزدیک شدن به کارهاى زشت و معصیت هاى آشکار و پنهان به شدت نهى کرده(۱) .
معصیت آشکار و بدکارى ظاهر ، نشان دهنده ى کمال بى شرمى و بى حیایى گنه کار و جسارت و بى ادبى او و بى احترامیش به قانون و فضاى جامعه ى
اسلامى است .
اسلام ، آلوده شدن فضاى جامعه را به هیچ صورت نمى پسندد و براى آنان که عرصه گاه حیات امّت اسلامى را آلوده مى کنند مجازات و تعزیر شرعى تعیین کرده است .
بر مردم مؤمن و دلسوزان آگاه و به خصوص کارگزاران حکومت اسلامى واجب است از بدکارى بدکار و عصیان گنه کار و خطاى انسان بى شرم و حیا به هر شکل ممکن جلوگیرى کنند ; تا میکروب خطرناک معصیت دامن مردم و بخصوص نسل جوان و دختران و پسران را آلوده نکند .
وجوب امر بمعروف و نهى از منکر ، به خاطر قطع ریشه ى فساد و دفع آلودگى و رفع ناپاکى و حفظ جامعه از خطر سقوط در منجلاب معصیت است .
اگر مراکز تربیتى چون خانه و مدرسه صفت الهى حیا را در نسل جوان پرورش دهند و به صفتى پابرجا و ثابت تبدیل کنند ، خلوت و جلوت انسان از آلودگى به فحشا و منکرات پاک مى ماند .
حیا ، و توجه به خدا ، و اندیشه در عاقبت گناه ، عالى ترین بازدارنده ى انسان از مفاسد و معاصى است .
از امام صادق (علیه السلام) روایت شده :
الحَیَاءُ مِنَ الإِیمَانِ وَالإِیمَانُ فِى الجَنَّهِ.
« حیا از ایمان و ایمان در بهشت است » .
رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود : از خدا حیا کنید و حق حیا را رعایت نمایید . گفتند : یا رسول اللّه ! چگونه ؟ فرمود : از شما کسى شب را صبح نکند مگر این که اجل و موتش در برابر دو چشمش باشد ; و سر و آنچه را دربردارد چون چشم و گوش و زبان ، از حرام حفظ کند ; و شکم و آنچه را از طعام جمع مى کند از حرام نگاه دارد ; و قبر و پوسیدن بدن را در آن یاد آورد . و کسى که آخرت را مى خواهد زینت و زیور فریبنده ى زندگى دنیا را واگذارد .
مردى به رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) گفت : مرا سفارش و وصیت کن . حضرت فرمود :
إِسْتَحْىِ مِنَ اللَّهِ کَمَا تَسْتَحْیِى مِنَ الرَّجُلِ الصَّالِحِ مِن قَوْمِکَ .
« از خدا حیا کن ، چنان که از مرد شایسته اى از قومت حیا مى کنى . » .
شیوع دروغ
رسول خدا و حضرت صادق و حضرت رضا (علیهم السلام) دروغ را از گناهان کبیره بلکه از بزرگترین گناهان کبیره شمرده اند .
از زشت ترین مراتب دروغ ، دروغ بستن به خدا و انبیا و امامان و کتب آسمانى است که سبب گمراهى بسیارى از مردم است .
سردمداران کفر و شرک در طول تاریخ با دروغ پردازیهاى خود و با ارایه ى دروغ هاى شاخدار به عنوان علم و فلسفه ، توده هاى عظیمى از انسانها را از گرایش به آیین حق و ایمان به انبیا و یقین به روز جزا بازداشتند .
این شیاطین حیله گر و خنّاسان دین ساز و وسوسه گران شیاد ، با به هم بافتن امورى نامربوط و مسائلى عارى از حقیقت ، مانع ورود بسیارى از انسانها به راه هدایت و صراط مستقیم شدند .
اینان با دروغ پردازى و پشت هم اندازى ، هر باطلى را در برابر چشم مردم ، حق جلوه دادند و هر حقى را از چشم مردم انداختند .
اینان در طول تاریخ به انکار کتاب هاى آسمانى برخاستند و نزول آنها را از پیشگاه مقدس حق براى هدایت بشر منکر شدند و در برابر آیاتش به هر شکل ممکن ایستادند و به گوش مردم خواندند که هیچ چیز از جانب خدا
نازل نشده !!
اینان براى محروم کردن انسان از فیض هدایت حق و دور شدنشان از سعادت دنیا و آخرت ، به تمام انبیاى الهى تهمت زدند و آن راستگویان حقیقى را دروغگو انگاشتند و آن صاحبان عقل و درایت را ساحر و جادوگر به حساب آوردند و آن چهره هاى باکرامتى که از نظر سلامت روان در میان تمام انسانها بى نظیر بودند متهم به دیوانگى و جنون کردند !
اینان به هر دروغ خطرناک و خطرسازى متوسل شدند و دست آلوده و جنایتکار خود را به تحریف معانى و مفاهیم حقایق دراز کردند و حتى به الفاظ و ترکیب تورات و انجیل و زبور دستبرد خائنانه زدند و آن کتاب هاى هدایت را تبدیل به منابع شرک و کفر و گمراه کننده کردند و اگر قدرتشان اجازه مى داد و حفاظت فرمانرواى مطلق هستى حضرت حق نبود ، ظاهر قرآن را هم مانند سایر کتابهاى آسمانى دچار تحریف مى کردند .
اینان از تحریف و تغییر معانى آیات براى گمراه کردن مردم حیا نکردند و از عواقب شوم این کار خطرناک نترسیدند و از عذاب دردناک الهى در قیامت نهراسیدند .
اینان براى محکم کردن پایه هاى ظالمانه ى حکومت سقیفه و سوار کردن بنى امیه و بنى عباس بر گرده ى مردم و دور ساختن حق از مسیر و محورش و خانه نشین کردن اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) و محروم کردن انسان از علوم و معارف امامان بزرگوار که جانشینان بر حق پیامبر بودند ، کارخانه هاى عظیم حدیث سازى به راه انداختند و نزدیک به یک میلیون حدیث ساختگى و روایت قلاّبى که همه را به رسول بزرگوار اسلام (صلى الله علیه وآله وسلم) نسبت دادند ، به وسیله ى زور و زر بنى امیه و بنى عباس به عنوان فرهنگ اسلام با تدوین در کتابها در دسترس امت قرار دادند ، که اگر قیام علمى امامان بخصوص حضرت امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) و تربیت شدگان مکتب اهل بیت (علیهم السلام) و به ویژه زحمات علما و فقها و اصولیین و حکیمان شیعه تا به امروز نبود ، شیعه هم به ناچار تن به پذیرفتن برخى از آن احادیث ساختگى حیله گران مدرسه ى بنى امیه و بنى عباس مى داد .
ولى ابزار شناخت حق از باطل که به وسیله ى امامان معصوم (علیهم السلام) در اختیار اصحاب آن بزرگواران و علما و فقها قرار گرفت از پذیرش دروغ هایى که به رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) نسبت داده بودند ، مصونیت داد و در نتیجه اسلام ناب محمّدى به وسیله ى امامان (علیهم السلام) و زحمات باارزش دانشمندان شیعه از دستبرد خائنان و حدیث سازان محفوظ ماند ، تا حجت خدا بر تمام انسانها ، تا برپا شدن قیامت ، تمام باشد و احدى در عرصه گاه محشر نتواند خود را در دور بودن از آیین ناب محمّدى معذور بدارد .
این دروغ پردازان خائن که در هر لباسى هستند ، در این دویست سال اخیر در آسیا و اروپا و آمریکا در رشته هاى مختلف علمى و در بازار سیاست و در صحنه هاى مادى و معنوى ، دریا دریا دروغ ساختند و با رنگ و لعابى عقل پسند بر تمام جوامع تحمیل کردند . و از این طریق میلیاردها انسان را در مدرسه هاى علمى و در امور سیاسى و در شئون معنوى و در بازار مصرف و در جدا کردنشان از حق و حقیقت فریب دادند ، و با ساختن جملاتى دروغ ، همراه با رنگ و لعاب جوان پسند هم چون : دین افیون ملت هاست ، حکومت شایسته ى انسان متمدن و پیروز و غالب است ، دانش کلید حل همه ى مشکل هاست ، دموکراسى و آزادى ، حکومت مردم بر مردم به جاى حکومت خدا از طریق صالحان بر مردم ، جامعه ى مدنى لیبرالى ، میلیاردها نفر را کمونیست و لائیک و بى دین ، و بقیه ى مردم را حیران و سرگردان ، و خلاصه اکثر انسانها را از حق و حقیقت میان تهى کردند و مؤمنان واقعى را در همه ى کشورها هم چون گوسفندانى مظلوم در میان انواع حیوانات درنده و وحشى گرفتار نمودند و آنان را در همه ى زمینه هاى ایمانى و اخلاقى به ریشخند گرفتند و کره ى زمین را در همه ى شئون دچار فساد و تباهى و تزویر و زور کردند .
شما اى خوانندگان عزیز ! به قرآن مجید که کتاب حق و حقیقت ، نورو روشنایى ، هدایت و شفا و کتابى محکم و استوار است ، حق دهید که از ژرفاى وجودش فریاد بزند :
( . . . فَنَجْعَل لَعْنَهَ اللّهِ عَلَى الْکاذِبِینَ ) .
« ولعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم » .
و فریاد بزند :( . . . إِنَّ اللّهَ لا یَهْدِى مَنْ هُوَ کاذِبٌ کَفَّارٌ ).
« در حقیقت خدا آن کسى را که دروغ پرداز ناسپاس است هدایت نمى کند » .
شما به پیامبر بزرگ اسلام و اهل بیت پاک او حق دهید که درباره ى دروغ ، چه کوچک و یا بزرگ ، چه در امور مادى و یا معنوى ، روایات بسیار مهمى که در سطور زیر مى خوانید در دسترس مردم قرار دهند :
رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود :
أَلاَ أُنَبِّئُکُمْ بِأَکْبَرِ الکَبَائِرِ ؟ قُلْنَا : بَلَى یَا رَسُولَ اللّهِ . قَال : الإشْرَاکُ بِاللّهِ ، وَعُقُوقُ الوَالِدَیْنِ وَکَانَ مُتَّکِئاً فَجَلَسَ ثُمَّ قَالَ : أَلاَ وَقَوْلُ الزّور . . . .
« آیا شما را به بزرگترین گناهان کبیره خبر ندهم ؟ ما گفتیم : بله اى رسول خدا . فرمود : شرک ورزیدن به خدا ، نامهربانى و بدرفتارى با پدر و مادر ( و این در حالى بود که ) تکیه داده بود ، پس نشست ، سپس فرمود : آگاه باشید گفتار دروغ . . . » .
و نیز آن حضرت فرمود :
شَرُّ الرِّوَایَهِ روایَهُ الکِذبِ .
« بدترین گفتار ، گفتار دروغ است . » .
و از همان حضرت روایت شده است که :
أَقَلُّ النَّاسِ مُرُوَّهً مَن کَانَ کَاذِباً .
« انسان دروغگو مردانگى اش از تمام مردم کمتر است » .
به رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) گفته شد : مؤمن ترسو مى شود ؟ فرمود : آرى . بخیل مى شود ؟ فرمود : آرى . دروغگو مى شود ؟ فرمود : نه !
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود :
لاَ یَجِدُ عَبدٌ طَعْمَ الإیمَانِ حَتَّى یَتْرُکَ الکِذْبَ هَزلَهُ وَجِدَّهُ .
« انسان مزه ى ایمان را نمى چشد جز این که دروغ ، چه شوخى و چه جدّى ، آن را ترک کند » .
و آن حضرت فرمود :
لاَ سُوءَ أَسْوَءُ مِنَ الکِذْبِ.
« هیچ زشتى زشت تر از دروغ نیست » .
و نیز فرمود :
الصِّدقُ أَمَانَهٌ وَالکِذْبُ خِیَانَهٌ .
« راستى امانت و دروغ خیانت است » .
امام صادق (علیه السلام) فرمود : خداى عز و جل براى بدیها قفل هایى قرار داده ، کلیدهاى این قفل ها شراب است و بدتر از شراب دروغ است !!
موسى (علیه السلام) به پروردگار عرضه داشت : کدامیک از بندگانت از جهت عمل و کردار بهتر است ؟ خدا فرمود : کسى که زبانش دروغ نگوید و دلش از حق منحرف نشود و زنا نکند.
در معارف دینى آمده : دروغگو فاسق است . دروغگو مورد لعنت فرشتگان است . دروغگو دهانش گنده بوست . دروغگو بى ایمان است . دروغگو مورد خشم و غضب و لعنت خداست . دروغگو روسیاه است . دروغگو فاجر است . دروغگو منافق است . دروغگو از بزرگترین گناهکاران است . دروغگو لایق دوستى و همنشینى نیست . دروغگو از هدایت حق محروم است . دروغگو در صورت انسان و در سیرت مانند حیوان حرام گوشت است !!
داورى و قضاوت بر خلاف احکام خدا
از گناهانى که سبب نزول عقوبت است ، داورى و حکم کردن قاضى در پرونده ى مورد دعوا ، بر خلاف احکام خداست .
قاضى اگر آگاه به حکم خدا باشد و در داورى خود حکم خدا را مردود بداند و از نزد خود ، یا بر اساس قوانین ساخته و پرداخته ى حکومت هاى غیر شرعى حکم کند به فرموده ى قرآن مجید(۳) کافر و ستمکار و فاسق است . کافر است چون حکم خدا را رد کرده . ستمکار است چون با حکم خود صاحب حق حقش محروم ساخته . فاسق است چون با حکم غیر عادلانه اش از دایره ى ایمان و انسانیت بیرون رفته است .
امام صادق (علیه السلام) فرمود : هرکس در رابطه با دو درهم بر خلاف فرموده ى خدا داورى کند به خداى بزرگ کافر شده است .
خوددارى از پرداخت زکات
پرداخت زکات در غلاّت و چهارپایان و طلا و نقره بر اساس آیات قرآن و روایات واجب ، و ترک آن از گناهان سنگین و سبب غضب حق است .
در اکثر آیات مربوط به نماز بلافاصله به زکات اشاره شده و بیان زکات پس از حکم نماز دلیل بر اهمیت و ارزش این حقیقت است .
ترک کننده ى زکات از باب انکار و ردّ حکم حق ، بنابر روایات اهل بیت (علیهم السلام)هم چون تارک نماز و حج ، کافر است .
امام صادق (علیه السلام) در حدیثى بسیار مهم و قابل توجه به گوشه اى از فلسفه ى زکات اشاره کرده مى فرماید : زکات به خاطر آزمایش ثروتمندان و رفع نیاز نیازمندان واجب شد ; اگر مردم زکات مال خود را مى پرداختند مسلمان محتاج و نیازمند یافت نمى شد ، و به سبب حقّى که خدا برایش قرار داده بى نیاز مى شد .
مردم تهى دست و نیازمند و گرسنه و برهنه نمى شوند ، جز به سبب گناهکارى ثروتمندان و نرساندن حقوق واجب بر آنان ، و سزاوار است خدا رحمتش را به کسى که حق خدا را از ثروتش نمى دهد نرساند . به خدا سوگند هیچ مالى در صحرا و دریا تلف نمى شود ، مگر به سبب نپرداختن زکات.
فاطمه زهرا (علیها السلام) در گفتار حکیمانه و بى نظیرش در مسجد پیامبر ، آن هنگامى که حکومت زمانش را با آیات قرآن و سنت پیامبر محاکمه مى کرد به مردم فرمود :
فَجَعَلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکُمْ مِنَ الشِّرْکِ ، وَالصَّلاهَ تَنزیهاً لَکُمْ عَنِ الکِبرِ ، والزّکاهَ تَزکیَهً للنَّفْسِ .
خدا ایمان را بر شما واجب کرد ، تا از آلودگى شرک پاک شوید ، و نماز را واجب فرمود تا از بیمارى کبر رهایى یابید ، و زکات را واجب کرد تا از آلودگى بخل پاک شوید .
حضرت رضا (علیه السلام) به خدمتکارش فرمود : امروز در راه خدا چیزى داده اى ؟ گفت : نه به خدا . فرمود : بنابراین از کجا خدا به ما عوض عنایت کند ؟
کم گذاشتن پیمانه و کیل
کم فروشى و کم گذاشتن جنس مشترى و کم دادن پیمانه و کیل ، و کاستن جنس به هنگام وزن کردن ، همه و همه بر اساس آیات قرآن و روایات اهل بیت (علیهم السلام)حرام و از گناهان کبیره است !
از صد و چهارده سوره ى قرآن یک سوره به این موضوع اختصاص داده شده و در اولین آیات آن سوره به این گناه بزرگ و خیانت سنگین و عذاب آن اشاره شده است :
( وَیْلٌ لِلْمُطَفِّفِینَ * الَّذِینَ إِذَا اکْتَالُوا عَلَى النّاسِ یَسْتَوْفُونَ * وَإِذا کالُوهُمْ أَو وَزَنُوهُمْ یُخْسِرونَ * أَلا یَظُنُّ أُولئِکَ أَنَّهُم مَبْعُوثونَ * لِیَوم عَظیم * یَوْمَ یَقومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمینَ * کَلاّ إِنَّ کِتابَ الْفُجَّارِ لَفِى سِجِّین ).« واى بر کم فروشان ، آنان که چون به پیمانه چیزى از مردم بستانند کامل و تمام بستانند و چون با پیمانه و وزن چیزى بدهند کم و ناقص دهند . آیا آنان یقین ندارند که براى روزى بزرگ برانگیخته مى شوند ، روزى که مردم در حضور پروردگار جهانیان مى ایستند . چنین نیست که این نابکاران گمان مى کنند ، آن روز نامه ى بدکاران ( همراه خود بدکاران ) در سجیّن است » .
رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود : هرکس در پیمانه و وزن خیانت کند ، فرداى قیامت او را به قعر دوزخ درآورند و در میان دو کوه آتش جاى دهند و به او گویند : این کوهها را وزن کن و او همیشه به این عمل مشغول است .
تفسیر باارزش « منهج الصادقین » در توضیح آیات سوره ى مطففین ، روایت بسیار مهم زیر را از رسول خدا نقل مى کند :
پیامبر فرمود : پنج چیز در برابر پنج چیز است . گفتند : یا رسول اللّه ! آنها چیست ؟ فرمود : قومى پیمان شکنى نکردند مگر این که خدا دشمنانشان را بر آنان چیره کرد ، و گناه زشت زنا از آنان آشکار نشد مگر این که مرگ در میان آنان شایع شد ، و دروغ و داورى خلاف حکم خدا در آنان پخش نشد مگر این که تهى دستى و فقر در آنان پیدا شد ، و زکات را نپرداختند مگر این که باران از آنان منع شد ، و پیمانه را کم ندادند مگر این که گیاهان از آنان دریغ داشته شد و به بلاى خشک سالى گرفتار شدند .
شرح دعـای کمـیل//حسین انصاریان
