ام حـصـیـن را هـم فقیه بزرگوار شیعه شیخ طوسى , ملاعلى علیارى تبریزى , و نویسندگان دو کتاب مهم الاصاب;۱۲۷;رذچ& والاستیعاب از بانوان راوى حدیث و صحابى رسول خدا دانسته اند.
ام حـصـین دختر اسحاق احمسى است ,و در آخرین سفر حج پیامبر(ص ) که در سال دهم هجرت واقـع گردید و حج ;۱۲۷;رذچ&الوداع نامیده شده , به همراه آن حضرت حضور داشته , و آن دو صحنه رفتارى رسول خدا را,در قالب حدیث روایت کرده ,که آنها را مورد دقت قرار مى دهیم :.
۱ ـ یـحـیـى بـن حـصـیـن , از جـده خود ام حصین روایت کرده , که این بانو گفته است : در سفر حج ;۱۲۷;رذچ &الوداع من هم به همراه رسول خدا(ص ) حضورداشتم و اعمال حج را انجام دادم .
بـه هنگامى هم که پیغمبر(ص ) مى رفت ریگهاى خود را به جمره عقبه بزند سوار مرکب بود و دو صحابى با وفاى او بلال و اسام;۱۲۷;رذچ& بن زید همراه رسول خدا بودند, یکى از آنان افسار شتر آن حضرت را از جـلو مى کشید, و دیگرى هم قسمتى از لباس احرام خود را روى سر پیامبر(ص ) گرفته بود, که حرارت آفتاب رسول خدا را آزار نرساند و من این وضع را مشاهده کردم .
۲ ـ در مـورد دیـگـرى عـبـزار بـن حریث از ام حصین روایت کرده , که این بانو مى گوید: رسول خـدا(ص ) را در حـال احرام مشاهده کردم , و احرام آن حضرت هم بدین شکل بود, که پارچه اى به خـود پـیـچـیده , و قسمتى از آن را از زیر شانه خود عبور داده بود, و ضمن این که مطالب زیادى بـراى مـردم بـیان مى کرد, ادامه داد: یاایها الناس اتقوا اللّه وان امر علیکم عبد حبشئ , فاسمعوا له واطیعوا, ماقام فیکم کتاب اللّه تعالى .
اى مردم !خدا را در نظر داشته باشید, و اگر یک برده حبشى هم رهبرى شما را بعهده گرفت , در صـورتـى که احکام قرآن کریم در میان شما استواراست و جریان دارد, سخنان آن رهبر را گوش کنید, و از دستورهاى او اطاعت داشته باشید!.
البته , در باره این حدیث که از منابع اهل سنت وارد شده , توضیح دو نکته ضرورى خواهد بود:.
الـف : در بـاره احـرام مردها, همانطور که ملاحظه کردید, در حدیث آمده بود که , بخشى از لباس احـرام رسـول خدا(ص ) از زیر شانه اش عبور داده شده بود, در حالى که در فقه ما چنین دستورى پذیرفته شده نیست , وبلکه لباس احرام باید روى شانه و بطور طبیعى قرار گیرد.
ب : در بـاره شـرایـط امامت و رهبرى در امت اسلامى , اضافه بر عمل به قرآن کریم , مسئله حضور سـنت و عترت نیز به عنوان بیانگر و مفسر احکام کتاب خداوند بطور جدى باید مورد نظر باشد, و طـبـق مـوازین اسلامى , گوش دادن به سخن و اطاعت از هرکسى , اگر چه اهل گناه و نقص و عیب باشد مجاز نمى باشد, چه اینکه پیشواى اسلامى باید اسوه حسنه و الگوى رفتارى پیامبر(ص ) در میان امت مسلمان باشد.
زنان دانشمند و راوی حدیث//احمد صادقی اردستانی