ولادت:
وی از یاران امام حسن عسکری ( علیه السلام) می باشد واز چهره های سرشناس یاران ائمه ( علیهم السلام) وراویان حدیث بهشمار میآید. او را می توان از بزرگان قرن سوم هجری برشمرد.
صفار در دورانی زندگی می کرد که ظلم و جنایت و خفقان بنی عباس به نهایت خود رسیده بود. بسیاری از شیعیان و یاران ائمه( علیهم السلام) در زندان ها و شکنجه گاه ها به سر می بردند وحتی امامان معصوم نیز در خانه های خود تحت مراقبت ونظر به سر می بردند.
صفار یکی از چهره های درخشان آن روزگاراست که با استفاده های فراوان از شخصیتهای علمی آن زمان ونوشتن نامه های خصوصی ومخفیانه خدمت امام حسن عسکری ( علیه السلام) خود را به آن حضرت مرتبط می کرد وشیعیان رااز نور وجود ایشان بهره مند می ساخت.
تحصیلات:
قم از دیر باز پایگاه شیعیان محمد وآل محمد ( صلوات الله وسلامه علیهم) بوده است وچهره های فراوانی در این شهردرخشیدهاندکه حافظان وپاسداران معارف ائمه معصومین ( علیهم السلام) بوده اند.
یکی از این چهره ها محمد بن حسن صفار می باشد. او را به عنوان یکی از چهره های سرشناس شیعه در شهر قم می شناسند که با حفظ و نقل روایات، خدمت بزرگی به جهان تشیع نموده و شخصیتهایی همچون کلینی با نقل روایات او تلاش او را به نتیجه رسانده است.
نجاشی درباره او می فرماید: محمد بن حسن بن فروخ صفار یکی از چهره های درخشان شیعه در شهر قم بوده، وی شخصیتی مورد اطمینان و دارای ارزشی والا است. روایات او بر بسیاری از روایات ترجیح داده می شود. او تألیفات فراوانی نیز دارد.
شیخ طوسی درکتاب فهرست می فرماید: محمد بن حسن صفار اهل قم می باشد. وی تألیفات فراوانی دارد و نامه هایی نیز به امام حسن عسکری ( علیه السلام) فرستاده است که آن نامه ها و جواب آنها موجودند و در اختیار می باشند.
علامه حلی در آتاب خلاصه می فرماید: محمد بن حسن بن فروخ از چهره های سرشناس شیعه در شهر قم و مورد اطمینان است و شخصیتی عظیم الشأن است آه روایات او برتر می باشند.
اساتید:
صفار از شخصیت های کم نظیر راویان شیعه به شمار می آید و از محضر علمای فراوانی از یاران ائمه ( علیهم السلام) بهرهبرده است آه اینک به برخی از آنها اشاره می کنیم:
. ١ . ابراهیم بن اسحاق.
٢ . احمد بن ابی عبد الله برقی.
٣ . احمد بن حسن بن علی بن فضال.
۴ . احمد بن محمد بن ابی نصر.
۵ . احمد بن محمد بن مسلم.
۶ . ایوب بن نوح.
٧ . حسن بن علی بن فضال.
٨ . علی بن ابراهیم و … .
تدریس و شاگردان:
چهره های فراوانی نیز از محضر درس این شخصیت بزرگ بهره برده اند مانند:
١ . احمد بن ادریس.
٢ . علی بن حسین بابویه.
٣ . احمد بن داود بن علی.
۴ . احمد بن محمد.
۵ . سعد بن عبد الله.
۶ . محمد بن جعفر مؤدب.
٧ . محمد بن حسن بن ولید.
٨ . محمد بن حسین.
٩ . محمد بن یحیی عطار.
١٠ . محمد بن یعقوب کلینی و … .
تألیفات:
صفار دارای تألیفات فراوانی است از جمله:
. ١ .کتاب الصلوه.
٢ . کتاب الوضوء.
٣ . کتاب الجنائز.
۴ . کتاب الصیام.
۵ . کتاب الحج.
۶ . کتاب النکاح.
٧ . کتاب الطلاق.
٨ .کتاب المزار.
٩ . کتاب الرد علی الغلاه.
١٠ .کتاب التقیه.
١١ . کتاب المناقب.
١٢ . کتاب بصائر الدرجات.
١٣ . کتاب ما روی فیاولاد الائمه.
١۴ . کتاب الجهاد.
رحلت:
سرانجام پس از عمری خدمت به علوم آل محمد ( صلوات الله علیهم) در سال ٢٩٠ ه. ق و در شهر قم به دیار باقی شتافت.