بُغطُوری ، مَقْرین بن محمّد، مورخ و تذکره نویسِ اِباضی . اصلش از دهکده بُغْطورا (یا بقطورا) واقع در بخش غربی جبل نَفُوسه * ( واقع در کرانه مدیترانه ایِ لیبی ) بود.
بنابر کتاب السِّیَر ، تألیف ابوالعباس احمدبن ابی عثمان شَمّاخی * که اثری است مهم در تاریخ و احوال رجال اباضیه قرن دهم ، وی نزد دو عالم اباضیِ تاریخ و علم رجال ، یعنی ابویحیی توفیق بن یحیی جَناوُنی و ابومحمد عبدالله بن محمدبن عبدالله بن مَسقُود (که مَجولی نیز خوانده می شد) تلمّذ کرد.
در خدمت نخستین معلم خود ابویحیی و در دهکده اِجناوون (یا جَناوون ، جنّاوِن کنونی در ناحیه جادو) بود که در ربیع الثانی ۵۹۹ اثر عمده خود را در شرح احوال رجال اباضی معروف جبل نَفُوسه تألیف کرد.
این کتاب که به نامهای کتاب سِیرَ مشایخ نفوسه ، سِیَرنفوسه یا با عنوان رایجتر السّیر معروف است ، امروز در دست نیست ، اما یکی از منابع عمده کتاب السیرِ شمّاخی بوده و بویژه در بخش اصلی آن (۱۴۳تا۳۴۴) بسیار مورد استفاده قرار گرفته و مستخرجات مهمی از آن نقل شده است .
شماخی نسخه دستنویسی از کتاب را در اختیار داشته که احتمالاً، یحیی بن ابی العزّ شمّاخی تِغِرمینی ، کاتب و دانشمند معروف اباضی جبل نفوسه ، در نخستین سالهای قرن هشتم آن را کتابت کرده است .
منابع :
(۱) احمدبن سعید شَمّاخی ، کتاب السیر ، قاهره ۱۳۰۱/۱۸۸۳، جاهای متعدد، بویژه ص ۲۱۲، ۵۴۲ ـ ۵۴۳، ۵۴۸ و ضمیمه ، ص ۵۷۸؛
T. Lewicki, ” Une chronique iba d ¤ ite”, REI , 8 (1934), 74-75 and passim;
idem, ـtudes iba d ¤ ites nord-africaines , Part I: Tasmiya s § uyu h ¢ G § abal Nafu sa wa-qura hum , Warsaw 1955, 15, 28, 69, and passim.
دانشنامه جهان اسلام جلد ۳