زندگینامه نعیم الله بَهرائِچی(۱۲۱۸-۱۱۵۳ه.ق)

 بَهرائِچی ، نعیم الله ، از صوفیان طریقه نقشبندیّه در شبه قاره هند. وی در ۱۱۵۳ به دنیا آمد (حسنی ، ج ۷، ص ۵۲۲) و از سادات علوی بود. پدرانش به سلاطین وابسته بودند و از آنان لقب «مَلِک » دریافت کرده بودند (بهرائچی ، ص ۴). بهرائچی پس از اتمام تحصیلات مقدماتی ، برای طیّ مراتب سیر و سلوک ابتدا نزد شیخ محمد جمیل ، خلیفه میرزامظهر جان جانان ، رفت و از او اذکار طریقه نقشبندیه را فرا گرفت .

بعد از مدتی به دهلی رفت و به خدمت میرزامظهر (متوفی ۱۱۹۵) رسید و خلیفه او شد. پس از تکمیل مراحل سلوک در طریق نقشبندیّه ، قادریّه ، چشتیّه و سهروردیّه از میرزامظهر کسب اجازه مطلق نمود و به دعوت و ارشاد در بهرائچ (در ایالت اوتارپرادِش ) مشغول شد. وی به خدمت ضیاءالله نقشبندی و محمدکاظم قلندر کاکوروی (متوفی ۱۲۲۱) مؤسس خانقاه کاظمیه کاکوری و قاضی ثناءالله پانی پتی * صاحب تفسیر مظهری نیز رسیده بود (بهرائچی ، ص ۶ـ۱۲؛ تقی حیدر کاکوروی ، ص ۳۵۶؛ حسنی ، ج ۷، ص ۵۲۲ـ۵۲۳؛ ترابعلی کاکوروی ، ص ۴۲۲).

رحلت

بهرائچی در ۱۲۱۸ درگذشت ، قبرش در بهرائچ است (رحمان علی ، ص ۲۴۳).

آثار

از جمله آثار منثور فارسی اوست :

بشارات مظهریه (تألیف در ۱۲۰۴ـ۱۲۰۶)، مشتمل بر شرح حال و مناقب و نامه ها و سخنان میرزامظهر جان جانان (نسخه خطی کتابخانه موزه بریتانیا، ش or. 220 )؛

معمولات مظهریه (تألیف ۱۲۰۵)، درباره کارهای روزانه میرزامظهر جان جانان و برخی نامه های او (چاپ کانپور ۱۲۷۵)، رحیم الدّین طرب دهلوی آن را به اردو ترجمه کرده و مخزن حقیقت نام نهاده است (چاپ دهلی ۱۳۱۵)؛

انفاس الاکابر ، در ماهیت و مدارج طریقه نقشبندیه (چاپ لکهنو ۱۲۹۱)؛

انوار الضمائر ، در تحقیق معنای درویشی (چاپ لکهنو ۱۲۹۱)؛

رساله شمسیه مظهریه ، درباره ویژگیهای طریقه نقشبندیّه مجددیّه (نسخه خطی خانقاه کاظمیه کاکوری ، هند)؛

رقعات کرامت سعادت میرزامظهر ، مجموعه ۶۳ نامه مظهرجان جانان (چاپ کول ، علیگره ۱۲۷۱)؛

رساله در نسب خود (تألیف در ۱۲۰۸)، در شرح حال خود و چگونگی پیوستن به مظهرجان جانان (نسخه خطی کتابخانه دیوان هند، لندن و کتابخانه ندوه العلماء، لکهنو).



منابع :

(۱) نعیم الله بهرائچی ، رساله در نسب خود ، نسخه خطی کتابخانه ندوه العلماء لکهنو؛
(۲) عبدالحی حسنی ، نزهه الخواطر و بهجه المسامع و النواظر ، ج ۷، چاپ شرف الدین احمد، حیدرآباد دکن ۱۳۹۹/۱۹۷۹؛
(۳) رحمان علی ، تذکره علمای هند ، لکهنو ۱۹۱۴؛
(۴) ترابعلی بن محمد کاظم کاکوروی ، اصول المقصود ، لکهنو؛
(۵) تقی حیدر کاکوروی ، نفحات العنبریه من أنفاس القلندریه ، چاپ محمد قادربخش ، لکهنو ۱۳۵۷٫

دانشنامه جهان اسلام جلد  ۴ 

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *